ที่มา : เรือกอและ http://www.siamsouth.com/smf/index.
องค์ประกอบโดยทั่วไป ของเรือกอและ ได้แก่
1. ลำเรือ
ลำเรือของเรือกอและ เป็นลำยาวที่ต่อด้วยไม้กระดานยาว ซึ่งได้จากการเลื่อยตัดท่อนซุงประเภทไม้ตะเคียน ไม้สยา ไม้หลุมพอ ที่มีขนาดความยาวที่จะต่อ โดยเลื่อยตัดท่องไม้ให้เป็นแผ่นไม้กระดานบาง ๆ ที่มีขนาด 1 x 6 นิ้ว นำแผ่นไม้กระดานดังกล่าวมาวางซ้อนต่อขึ้นเป็นลำเรือความยาวของเรือแต่ละลำ จะแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการใช้สอย เรือกอและที่ใช้เพื่อประกอบอาชีพทางการประมง หรือเป็นพาหนะสำหรับรับส่งสินค้า ลำเรือจะขยายกว้างออกตรงกลางลำเรือ ทั้งนี้ให้เรือมีบริเวณภายในกว้าง เพื่อประโยชน์ในการบรรทุกสินค้า และวางอุปกรณ์ที่ใช้ในการประกอบอาชีพประมง ส่วนเรือกอและที่ใช้ในการแข่งขันประชันฝีพายความเร็วนั้น ลำเรือจะแคบเข้าไปทางส่วนหัวและส่วนท้ายมากกว่าเรือกอและที่ใช้ประกอบอาชีพ (จเร รักษ์แก้ว 2537 : 38) และส่วนประกอบอื่นของลำเรือได้แก่
1.1 กระดูกงู คือ ไม้แกนกลางของลำเรือที่มีความยาวตามขนาดของลำเรือ เป็นที่ยึดเกาะของแผ่นไม้กระดาน ที่ซ้อนต่อขึ้นเป็นลำเรือ และเป็นทีสำหรับติดตั้งกงของเรือ เวลาจะบอกถึงความยาวของเรือกอและนั้นจะต้องบอกความยาวของกระดูกงู
1.2 กง คือไม้ที่มีลักษณะคล้ายกับ U ที่วางขวางอยู่ในลำเรือ ตามขนาดความโค้งของเรือตั้งแต่หัวเรือจนถึงท้ายเรือ กงจะมีขนาดความกว้างที่สุดตรงกลางลำเรือ แล้วค่อย ๆ เรียวเล็กแคบลงไปทางส่วนหัวและส่วนท้ายตามลำดับ กงจึงเปรียบเสมือนโครงสร้างหรือโครงกระดูก เพราะไม้กระดานแต่ละแผ่นที่ประกอบขึ้นเป็นลำเรือ จะต้องถูกตอกตรึงกับกงด้วยตะปู จึงสร้างความแข็งแรงให้กับลำเรือเป็นอย่างยิ่ง
1.3 กราบเรือ
คือส่วนประกอบของเรือที่เป็นแผ่นไม้กระดาน ที่ต่อเติมเสริมให้ลำเรือขยายกว้างออกตรงกลางลำเรือ แล้วเรียวแคบไปทางส่วนหัวเรือ และท้ายเรือ ขนาดของแผ่นไม้กระดานที่นำมาต่อเป็นกราบเรือ จะใช้ไม้ขนาด 1 x 6 นิ้ว ยาวตลอดทั้งลำ ข้างละ 5 – 6 แผ่น ถัดจากแผ่นไม้กระดานก็จะต่อเติมด้วยไม้เป็นขอบอีกจำนวนข้างละ 3 ท่อน
แสดงการตั้งกระดูกงู เพื่อต่อเป็นลำเรือ
แสดงการติดตั้งกงในลำเรือ
ที่มา : วุฒิ วัฒนสิน. 2542,15,20
แสดงลักษณะการวางโครงเรือ (แซตอ)
แสดงการปิดส่วนท้ายของเรือกอและประเภทปาตะกือระ ที่มา : วุฒิ วัฒนสิน. 2542, 23
2. อุปกรณ์ประจำเรือ
2.1 ใบเรือ หรือลายาเป็นอุปกรณ์ประจำเรือกอและที่สำคัญในอดีต ที่จะเป็นตัวขับเคลื่อนให้เรือแล่นไปได้ เมื่อโดนกระแสลมพัดพาออกสู่ทะเลในเวลาเช้า และแล่นกลับเข้าฝั่งในเวลาบ่ายแต่ในปัจจุบันชาวประมงเลิกใช้ใบเรือ หันมาใช้เครื่องยนต์แทน ทั้งนี้อาจเป็นเพราะการใช้เครื่องยนต์มีความสะดวกสบาย และมีประสิทธิภาพมากกว่าการใช้ใบเรือ
2.2 เครื่องยนต์ ในปัจจุบันการขับเคลื่อนของเรือกอและ จะใช้เครื่องยนต์แทนใบเรือและพาย โดยนำเครื่องยนต์มาติดตั้งตรงบริเวณส่วนท้ายเรือ ซึ่งมีแท่นรองรับที่ต่อยื่นออกมาจากลำเรือ
2.3 สมอเรือ คือเครื่องมือสำหรับการหยุดรั้งเรือให้อยู่กับที่ โดยการทอดสมอในขณะที่นำเรือออกทำการประมงกลางทะเล หรือขณะจอดเทียบท่าชายฝั่ง สมอเรือมี 2 ชนิด คือ สมอเรือแบบเหล็ก และสมอเรือแบบไม้ สมอเรือแบบเหล็ก มีลักษณะเหมือนสมอเรือที่ใช้อยู่ทั่วไปในปัจจุบัน แต่สมอเรือแบบไม้มีลักษณะรูปร่างคล้ายตัว “ง” ทำด้วยไม้ สมอเรือแบบไม้เวลาทอดสมอจะต้องใช้ก้อนอิฐหรือก้อนหินถ่วง เพื่อให้เกิดน้ำหนัก
2.4 ธง ธงที่ใช้ในเรือกอและเป็นธงผ้าสีต่าง ๆ บ้างเป็นรูปสามเหลี่ยม บ้างก็เป็นรูปสี่เหลี่ยม ขนาดกว้าง ยาวประมาณหนึ่งศอก โดยใช้ไม้ไผ่กลมทำเป็นด้าม ประโยชน์ของธง คือสามารถบอกที่หมายของการวางอวน เป็นสัญลักษณ์บอกให้เรือลำอื่นทราบว่าบริเวณที่มีธงปักอยู่ ได้มีการวางอวนจับปลาแล้ว เพื่อไม่ให้เรือลำอื่นมาวางอวนทับซ้อนกัน วิธีการใช้ธง คือ การเสียบธงติดกับทุ่นที่ลอยน้ำได้ ผูกติดกับปลายอวนแล้วทิ้งลงในทะเลบริเวณที่จะวางอวน
2.5 ตูด คือเครื่องส่งสัญญาณใช้สำหรับติดต่อกันระหว่างเรือกอและ ตูดทำด้วยเขาควายที่มีลักษณะเขาสวยงามมีขนาดใหญ่พอสมควร ตัดปลายแหลมของเขาควายออกประมาณ 1 นิ้ว ตกแต่งให้สวยงาม และมีรูทลุไปยังส่วนกลางของเขาควาย สามารถเป่าลมผ่านไปทำให้เกิดเสียงได้คนเป่าตูดต้องเป็นคนแข็งแรง เพราะต้องใช้ลมมากจึงจะเกิดเสียงดังปูด ๆ ที่โหยหวนไปไกล ตูดหรือวูดนี้ เป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งสำหรับเป่าเพื่อส่งสัญญาณติดต่อกัน นิยมใช้ในหมู่ชาวประมง ในขณะที่เดินเรืออยู่กลางทะเล ตูดนี้ยังมีประโยชน์เพื่อตอบสนองความเชื่อที่ว่า เสียงโหยหวนนี้สามารถเรียกลมได้ด้วย ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ช่วยในการเดินเรือ (สถาบันทักษิณคดีศึกษา 2529 : 1345) อนึ่งนอกจากนี้ยังใช้ตูดเป่าส่งสัญญาณการนำปลามาขายของชาวประมง และเพื่อให้ทราบว่ามีปลามากมาย ให้เตรียมตัวออกมาซื้อได้
ที่มา : เรือกอและ ราชนีแห่งแหลมมาลายู http://www.klongdigital.com/webboard3/
ในอดีตชาวประมงที่ใช้เรือกอและสำหรับจับสัตว์น้ำ เมื่อจับได้แล้ว จะเก็บไว้ใต้ท้องเรือซึ่งจะทำให้ภายในลำเรือมีกลิ่นเหม็น และสกปรกปัจจุบันจึงนิยมใช้กล่องสี่เหลี่ยม ขนาดโตพอเหมาะกับลำเรือ โดยใช้แผ่นไม้กระดานตรึงตะปูเป็นกล่องสี่เหลี่ยม แล้วฉาบด้วยแผ่นสังกะสีภายในและมีฝาปิดชิด ก่อนออกทำการประมงจะนำน้ำแข็งละเอียดใส่ในกล่องเพื่อไว้แช่สัตว์น้ำป้องกันการเน่าเสีย
2.7 แจว
แจวหรือ ดาดยง มีลักษณะคล้ายไม้พายแต่มีขนาดความยาวมากกว่าพาย ทำมาจากไม้สยาหรือไม้ตะเคียน ด้านกลม และส่วนปลายสุดของด้ามถือเป็นรูปตัว T เพื่อความถนัดมือในขณะจับประโยชน์ใช้สอยของแจวเรือ คือไว้ใช้งัดเรือขณะเข้าหาฝั่ง หรือกลับหัวเรือในขณะที่ไม่ใช้เครื่องยนต์ในเรือกอและลำหนึ่งจะมีแจวประมาณ 1 – 2 อัน
ที่มา : เรือกอและ http://www.marinerthai.com/sara/
ไม้พาย หรือปือราเยาะ ทำมาจากไม้สยาหรือไม้ตะเคียน มีด้ามกลมและปลายของด้ามจะเป็นรูปตัว T เหมือนด้ามจับของแจว มีแผ่นพายเป็นแผ่นปลายแหลมคล้ายใบโพธิ์ ไม้พายจะทำมาจากไม้แผ่นเดียว จะไม่มีการต่อ ทั้งนี้เพื่อความทนทาน
2.9 ไม้ตีน้ำ
ไม้ตีน้ำ หรือกูโม๊ะ เป็นไม้ที่มีด้ามกลมส่วนปลายรูปร่างคล้ายถ้วย ประโยชน์ของไม้ตีน้ำคือ จะใช้ส่วนปลายที่คล้ายถ้วยตีกระแทกน้ำให้แตกกระจาย เพื่อให้น้ำกระเพื่อม ทำให้ฝูงปลาตกใจแล้วว่ายหนีไปทางอวนที่ดักเอาไว้ ในเรือกอและลำหนึ่งจะมีไม้ตีน้ำจำนวน 1 – 2 อัน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น